Điều này đã được thể hiện rất rõ trong nghị quyết của Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Khối các cơ quan Trung ương Khóa IV, nhiệm kỳ 2022 - 2027. Nghị quyết chỉ rõ những nhiệm vụ trọng tâm cũng như phương hướng thực hiện toàn khóa trong giai đoạn xã hội đang có những bước chuyển mình vô cùng mạnh mẽ hướng tới kỉ nguyên số:“Đến hết nhiệm kỳ, 70% đoàn viên, thanh niên được tiếp cận các hoạt động nâng cao năng lực số do tổ chức Đoàn các cấp triển khai thực hiện; 60% thanh niên sử dụng dịch vụ công trực tuyến; 70% thanh niên sử dụng tài khoản thanh toán điện tử”. Tất cả các lĩnh vực trong đời sống hiện đã và đang được số hóa một cách nhanh chóng và quyết liệt. Điều này đòi hỏi đại bộ phận đoàn viên, thanh niên, các cán bộ trẻ, công chức, viên chức Khối các cơ quan Trung ương phải kịp thời thích ứng và đón đầu những thành tựu mới về chuyển đổi số để từng bước phát triển Khối vững mạnh hơn, tiên phong hơn, số hóa hơn.
Nhận thấy sự cấp thiết của nhu cầu số hóa, Đoàn Khối đã và đang tập trung nguồn lực,triển khai rất nhiều các mô hình, hoạt động tình nguyện, an sinh xã hội liên quan tới chuyển đổi số, góp phần tích cực vào sự phát triển của đoàn viên, thanh niên Khối nói riêng và xã hội nói chung. Các buổi “Tọa đàm nâng cao kiến thức về chuyển đổi số cho đoàn viên, thanh niên” được triển khai định kì thường xuyên; các “Hoạt động giúp đỡ trẻ em vùng cao, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn vùng dân tộc thiểu số tiếp cận với công nghệ số” cũng như “Đẩy mạnh số hóa trong hoạt động giáo dục và đào tạo” ngày một được chú trọng hơn,...
“Chuyển đổi số là cái mới, là cái chưa có tiền lệ. Kỷ nguyên chuyển đổi số là kỷ nguyên của những điều không thể trở thành có thể và ngược lại. Và cách tốt nhất để dự đoán tương lai là chủ động tạo ra nó. Chuyển đổi số quan trọng nhất là chuyển đổi tư duy, nhận thức. Điều đó có thể làm ngay lập tức, vì chỉ phụ thuộc vào chính mỗi đoàn viên thanh niên Khối ta” - trao đổi của đồng chí Bùi Hoàng Tùng - Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Đoàn, Bí thư Đoàn Khối các cơ quan Trung ương tại phiên trọng thể Đại hội IV Đoàn TNCS Khối các cơ quan Trung ương. Đại hội cũng xác định chuyển đổi số là một quá trình đa dạng, không có con đường và hình mẫu chung cho tất cả, và do vậy, từng tổ chức, từng cá nhân cần xác định lộ trình riêng, thích hợp với mình. Chính vì vậy, với vai trò là tổ chức của những người trẻ, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Khối các cơ quan Trung ương luôn nỗ lực tìm tòi các giải pháp hiệu quả để phát huy tối đa vai trò của cán bộ, công chức, viên chức trẻ trong việc thực hiện kế hoạch nâng cao chuyển đổi số, năng lực số cho đoàn viên thanh niên. Một trong những nhiệm vụ quan trọng giai đoạn 2022 - 2027 của Đoàn Khối đó chính là việc xây dựng và phát hành các bộ ấn phẩm truyền thông số, tuyên truyền về các chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, Trung ương Đoàn,… dưới nền tảng số. Bên cạnh đó, Đoàn Khối cũng đặc biệt lưu ý đến công tác đảm bảo an ninh, an toàn trên môi trường số, giảm các tác động tiêu cực của công nghệ với đoàn viên, thanh niên. Song song với đó là các bộ tài liệu về năng lực số, cung cấp những thông tin, kiến thức liên quan tới chuyển đổi số, kinh tế số, xã hội số,… và các ứng dụng công nghệ thiết thực phục vụ cho đoàn viên, thanh niên sẽ được đẩy mạnh triển khai theo từng năm.
Ảnh: Minh họa. Nguồn: Internet
Trong thời gian tới, Đoàn Khối xác định ba nhóm nhiệm vụ trọng tâm nhằm triển khai các hoạt động nâng cao chuyển đổi số, năng lực số cho đoàn viên, thanh niên Khối các cơ quan Trung ương giai đoạn 2022 - 2027:
Thứ nhất, các cấp bộ Đoàn cần tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức về chuyển đổi số, năng lực số và vai trò của tổ chức đoàn trong chuyển đổi số. Tuyên truyền sâu rộng về các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh về chuyển đổi số; sự quan trọng, cấp thiết của việc nâng cao năng lực số. Tuyên truyền lợi ích của việc chuyển đổi số, năng lực số trong đời sống nhằm tăng cường sự quan tâm của cấp ủy, lãnh đạo đơn vị, chính quyền các cấp và toàn xã hội, thúc đẩy nhu cầu tự thân của đoàn viên, thanh niên trong việc nâng cao năng lực số.
Ngay từ đầu nhiệm kỳ, Ban Thường vụ Đoàn Khối đã xây dựng bộ tài liệu về năng lực số cần thiết cho cán bộ Đoàn, đoàn viên thanh niên Khối các cơ quan Trung ương nhằm cung cấp những thông tin, kiến thức liên quan tới chuyển đổi số. Đoàn Khối luôn định hướng cho các đơn vị cơ sở thực hiện chuyển đổi số thông qua nhiều kênh trên các nền tảng mạng xã hội, cùng với các ấn phẩm truyền thông chất lượng. Chính điều này cũng giúp các đơn vị Đoàn cơ sở có thể cắt giảm ngân sách cho việc in ấn sản phẩm truyền thông trực tiếp mà vẫn đạt được hiệu quả cao. Những infographic, bài viết,… hay những hình ảnh được sáng tạo theo phong cách trẻ trung, năng động nhưng vẫn đầy đủ thông tin và có được yếu tố chính trị cần thiết, khả năng tuyên truyền cao trong tầng lớp thanh niên. Đoàn Khối chú trọng tập huấn cho cán bộ đoàn các cấp về kỹ năng truyền thông số. Đây không chỉ đơn thuần là khả năng sử dụng thành thạo các công cụ trên mạng xã hội, mà còn là cả tư duy về marketing nội dung (content marketing), kế hoạch truyền thông số, kỹ năng sử dụng các công cụ để tạo ra các ấn phẩm truyền thông, đặc biệt hơn cả chính là việc hiểu được tâm lý của thế hệ trẻ hiện nay và hành vi của các bạn trên môi trường số. Chính vì vậy, Đoàn Khối đã đánh giá rất cao tầm quan trọng và vai trò của kỹ năng này đối với các cán bộ, có các biện pháp bồi dưỡng, đào tạo phù hợp để hiệu quả tuyên truyền tốt hơn, góp phần giúp các hoạt động tình nguyện trở nên thiết thực và hiệu quả hơn.
Thứ hai, tổ chức Đoàn thường xuyên tổ chức các hoạt động nâng cao năng lực số cho đoàn viên, thanh niên. Tổ chức các hoạt động tập huấn, cung cấp kiến thức, kỹ năng sử dụng mạng xã hội, giao tiếp, làm việc trên môi trường số đảm bảo an toàn, an ninh mạng; phương pháp tự bảo vệ nội dung, dữ liệu cá nhân, quyền riêng tư trên môi trường số. Ứng dụng công nghệ thông tin trong điều hành, tác nghiệp (họp trực tuyến, hội thảo trực tuyến...); xây dựng hệ thống văn bản điện tử; phát triển các nền tảng trực tuyến trong tổ chức các chương trình, hoạt động, sự kiện, cuộc thi... của tổ chức Đoàn các cấp. Đặc biệt, Đoàn Khối thành lập các đội hình trí thức trẻ Khối các cơ quan Trung ương, sinh viên tình nguyện có chuyên môn hướng dẫn kỹ năng sử dụng máy tính, ứng dụng phần mềm, khai thác internet, mạng xã hội an toàn, hiệu quả cho người dân, thanh, thiếu niên ở các vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo.
Bên cạnh đó, việc phát triển các câu lạc bộ sáng tạo, các mô hình “không gian số”, “không gian sáng tạo”, “không gian công nghệ”... trong các trường, học viện trực thuộc Khối nhằm tạo điều kiện để đoàn viên, thanh niên có môi trường thuận lợi sáng tạo và chia sẻ kinh nghiệm sáng tạo trên nền tảng công nghệ cũng được chú trọng. Đoàn trường học thường xuyên tổ chức các hoạt động hỗ trợ đoàn viên, sinh viên các trường, học viện trực thuộc Khối khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ. Các hoạt động nhằm nâng cao năng lực kết nối chuỗi tri thức: từ ý tưởng, nghiên cứu, phát triển đến thương mại hóa các sản phẩm sáng tạo, công nghệ mới. Một số trường trong Khối có thế mạnh về công nghệ thông tin tăng cường phối hợp triển khai các khóa học, các hoạt động trải nghiệm áp dụng mô hình giáo dục STEM, STEAM, STEAME trong đoàn viên, thanh niên; tổ chức các sân chơi, mô hình mới có tính dẫn dắt xu hướng công nghệ dành cho đoàn viên, thanh niên; cuộc thi “Ý tưởng chuyển đổi số trong đoàn viên, thanh niên Khối các cơ quan Trung ương”…
Thứ ba, làm tốt việc tổ chức các hoạt động phát huy vai trò nòng cốt, đi đầu của các cấp bộ đoàn trong chuyển đổi số, tham gia thúc đẩy thực hiện xã hội số. Lựa chọn cán bộ, đoàn viên, thanh niên tiêu biểu, có trình độ về công nghệ thông tin tham gia đội hình tình nguyện tuyên truyền, tập huấn kiến thức về chuyển đổi số hàng năm. Hằng năm, tập huấn cho đội hình tình nguyện các chủ trương, chính sách, pháp luật về chuyển đổi số; chuyển giao hướng dẫn cài đặt, sử dụng nền tảng số, công nghệ số, kỹ năng số. Xây dựng mô hình “Chi đoàn số”, số hóa hồ sơ sổ sách của Đoàn nhằm nâng cao chất lượng công tác đoàn vụ, ứng dụng chuyển đổi số trong việc tổ chức các hoạt động của chi đoàn.
Đoàn Khối các cơ quan Trung ương đang ngày một sáng tạo, phát huy hơn nữa tinh thần xung kích, đón đầu để mang lại những giá trị mới, tích cực hơn và thiết thực hơn cho mọi đoàn viên trong Khối, giúp các đơn vị cơ sở hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị - xã hội được giao, giúp công việc được xử lý khoa học, hiệu quả hơn.
Nguyễn Thành Công
Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Phong trào Đoàn Khối